“Togetherness Music“ is aan de oppervlakte een bundeling van verschillende krachten: de dirigent, het Riot Ensemble (die vooral moderne gecomponeerde muziek spelen), improvisators, de elektronische bewerking van Matthew Wright en de solisten. Hawkins gebruikt al deze elementen als waren het onderscheiden instrumenten (James Fei in het cd boekje). De Britse pianist/componist Alexander Hawkins presenteert met Togetherness Music een fascinerend muzikaal panorama, een distillatie en synthese van verschillende tradities en invloeden. Het werk werd uitgebracht ter viering van Hawkins‘ 40ste verjaardag, het 6-delige quasi-instrumentale werk is een uitbreiding en herziening van een stuk dat ontstond met een opdracht van dirigent/componist Aaron Holloway-Nahun voor het Riot Ensemble met Hawkins en saxofoon icoon Evan Parker als solisten. De reïncarnatie van het werk brengt de oorspronkelijke partijen, aangevuld met extra akoestische improvisatoren en de elektronische tovenarij van Matthew Wright. Hier is sprake van een (geslaagde) samenwerking tussen de klassieke musici van het Riot Ensemble en avant garde exponenten als Alexander Hawkins en Evan Parker beiden oorspronkelijke figuren in de wereld van de vrije improvisatie.

Het openingsstuk “Indistinguisable from magic” begint met de bijna polyfone sopraansax van Parker, een speelstijl die hij heeft ontwikkeld gedurende de afgelopen 50 jaar. Parker’s spel is compleet geïmproviseerd, het ensemble spel is helemaal vastgelegd en vormt eigenlijk een soort verlengstuk van de sopraansax van Parker. In “Sea No Shore” berust de improvisatie bij de trompet van Percy Pursglove en de percussie van Mark Sanders terwijl het ensemble uitgeschreven paden bewandelt. Dat klinkt misschien niet echt spannend maar het resultaat is dat duidelijk wel. In “Ensemble Equals Together” staat het ensemble meer op de voorgrond zoals de titel al aangeeft, Parker speelt hier een min of meer begeleidende rol, hetgeen een fraai muzikaal landschap teweeg brengt. In “Leaving the classroom of a beloved teacher” met de piano van Hawkins op de voorgrond spelen de strijkers een soort “walking bass” patroon hetgeen het nummer de juiste hilarische toonzetting meegeeft.

In de free jazz is humor vaak ver te zoeken maar gelukkig heeft Hawkins daar een andere kijk op. “Ecstatic Baobabs” begint met zachte geluiden van het ensemble die als mistflarden uit de speakers dwarrelen. De elektronische effecten die later intreden geven het geheel een bijna spookachtig karakter, heel bijzonder. In het afsluitende “Optimism of the will” spelen drums, piano en trompet, later aangevuld met de rest van de bezetting ieder hun eigen lijnen hetgeen leidt tot een soort georganiseerde kakafonie waarna alles zich oplost in een samenspel van piano en sopraansax. Free jazz is een muziekgenre dat niet voor iedereen is weggelegd, het vereist concentratie en meerdere keren beluisteren om te begrijpen waar de crux ligt. Met dit album kon ik in eerste instantie ook niet overweg, maar inmiddels luister ik er met genoegen naar. Een samenwerking tussen de twee verschillende culturen van klassiek en vrije improvisatie kan uitlopen op een fiasco maar dit album bewijst het tegendeel, het kan ook succesvol zijn.

De bezetting : Alexander Hawkins (piano, componist), Evan Parker (sopraansax), Aaron Holloway-Nahun (dirigent), Rachel Musson (fluit, tenorsax), Percy Pursglove (trompet), James Arben (fluit, basklarinet), Neil Charles (contrabas), Mark Sanders (drums, percussie), Matthew Wright (electronics), Benedict Taylor (altviool), Hannah Marshall (cello)
The Riot Ensemble: Mandhira de Saram (viool), Marie Scheer (viool), Stephen Upshaw (altviool), Louise McMonagle (cello), Marianne Schofield (contrabas)

Jan van Leersum.